حقوقدانان معتقد هستند که هیات عالی نظارت بر اجرای سیاستهای کلی نظام بخشی از مجمع تشخیص مصلحت نظام است که نمی تواند در طول فرآیند قانونگذاری دخالت و درباره مصوبه های قانونی مجلس به عنوان مرحله ای از بررسی و تقنین اظهار نظر کند.
لوایح الحاق ایران به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمانیافته فراملی (پالرمو) و اصلاح قانون مبارزه با پولشویی، پس از تقدیم دولت به مجلس به تصویب رسید و پس از بررسی شورای نگهبان به مجلس اعاده شد اما «هیات عالی نظارت بر اجرای سیاستهای کلی نظام» در مجمع تشخیص مصلحت نظام به این لوایح ورود پیدا کرد.
هرچند بنابر بیان صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، «تنها مرجع تصویب قانون» در نظام، مجلس شورای اسلامی است.
این کار هیات با عکس العمل تعدادی از نمایندگان نیز همراه بوده است آنها این عمل را خلاف ساز و کارهای مجاری قانونی می دانند.
بهمن کشاورز: تفاوتی که هیات عالی نظارت بر اجرای سیاستهای کلی نظام با دیگر افراد و اشخاصی که ممکن است نسبت به لوایح و طرح های مجلس شورای اسلامی اظهارنظرهایی کنند، دارد این است که این هیات بر مبنای تفویض اختیار مقام معظم رهبری و به استناد بند 2 اصل 110 قانون اساسی که راجع به نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی نظام است، عمل می کند. بدیهی است این موضع عالی و قابل توجه بوده و لاجرم نظرهای این هیات عالی مورد توجه قانونگذاران خواه نمایندگان مجلس و خواه دولت در مقام تدوین لوایح خواهد بود.
اما نکته کلیدی و قابل توجه این است که این هیات نمی تواند در طول فرآیند قانونگذاری در جایی قرار گیرد که نسبت به مصوبه های قانونی مجلس- خواه طرح و خواه لایحه- به عنوان مرحله ای از بررسی و تقنین اظهار نظر کند.
به عبارتی دیگر هیچ اقدام و اظهارنظری نباید و نمی تواند خط طولی و مستقیم و پیوسته قانونگذاری را که در قانون اساسی ایران وجود دارد قطع کند زیرا در این میان مکان خالی برای حضور نهاد یا تشکیلات دیگری وجود ندارد.
از آنجا که وظایف و اختیارات مجمع تشخیص مصلحت نظام به تفصیل در اصول 110، 111،112 و 177 قانون اساسی تشریح شده است این تفویض اختیار، مجمع تشخیص را درموضعی غیر از آن چه هر شخص یا فرد دیگری که به او در این مورد تفویض اختیار می شد، قرار نمی دهد؛ یعنی اینکه این نظارت از طرف مجمع اعمال شود به مجمع این اختیار را نمی دهد که در همان فرآیند طولی و مستقیم قانونگذاری ورود پیدا کند بلکه در مراحل مختلفی از حاشیه و خارج از این فرایند می توانست نظرات خود را ابراز کند و قطعاً نظر او مورد توجه قرار می گرفت.
خبرگزاری ایرنا-2آبان