عنوان کتاب:حسن صباح

قطع:رقعی

تعداد صفحات:268

نظر نویسنده کتاب:یاداشت ناشر: کریم کشاورز مترجم ،نویسنده و پژوهشگر نامی ایران در سال 1279 هجری شمسی در شهر رشت به دنیا آمد.پدرش محّمد وکیل التجار یزدی تاجر ابریشم و نماینده رشت در دوره اول و دوم مجلس شورای ملی بود.تحصیلاتش را در رشت و در مدرسه فرانسوی آلیانس تهران گذراندواو از بنیانگذاران جمعیت فرهنگ رشت بود و به زبان های گیلکی ، ترکی، انگلیسی،عربی،روسی،و فرانسوی تسلط کامل داشت.آموزش زبان فارسی در مدرسه مبلغان آمریکایی،دبیری کنسولگری روس در دوران جنگلی ها در رشت و کفالت وزارت مالیه از جمله سوابق شغلی اوست.در سال1302که به دلیل نظریه پردازی های سیاسی به یزد تبعید شد از فرصت استفاده کرده و در دبیرستان کیخسروی به تدریس زبان فرانسهمشغول شد.در سال 1325 به عضویت هیات رئیسه نخستین کنگره نویسندگان ایران در تهران درآمد و با نویسندگان و شاعران نام آشنای آن زمان از جمله نیما یوشیج، صادق هدایت و ... آشنایی پیدا کرد در انتشار مجله پیام نو همکاری میکرد و هم زمان عضو هیات مدیره و دبیر انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی نیز بود وی بسیاری از آثار ادبی و اجتماعی جهان اعم از رمان و داستان را به فارسی برگرداند و کتابهای متعددی نیز در زمینه تاریخ و ادبیات تالیف و ترجمه کرد که از آن جمله حسن صباح است. می گویند از روزی که حسن به قلعۀ الموت صعود کرد تا دم مرگ، یعنی مدت 35 سال از دژ خارج نشد و فقط دوبار بر بام خانه رفت و باقی اوقات را درمطالعۀ و فحص و تمشیت امور فرقه و مردم خویش صرف کرد.

مقدمه:میگویند، از روزی که حسن به قلعه الموت صعود کرد تا دم مرگ، یعنی مدت 35 سال از دژ خارج نشد و فقط دوبار بر بام خانه رفت و باقی اوقات را در مطالعه و فحص و تمشیت امور فرقه و مردم خویش صرف کرد. الموت چون از مسافتی دور بدان بنگریم، بر زمینه کوهسار مرتفع 4500 متری هودکان، ارجی ندارد و تاثیری در بیننده نمیکند. ولی همین که نزدیکتر شویم، عظمت و استحکام آن به چشم میخورد. الموت را گویا در قدیم آله اموت یعنی آشیانه عقاب میگفتند. آله به زبان دیلمی به معنی عقاب و اموت آشیان است. درباره ریشه این کلمه نظر دیگری نیز وجود دارد و آن را آله موت یعنی عقاب آموخت گفته اند. میگویند، زمانی یکی از امیران دیلم هنگام شکار بازیبه پرواز درآورد و عقاب بر آن صخره بلند نشست و امیر آن مقام را شایسته ساختن دژی دید و قلعه ای سترگ بر آن جای بلند بنا کرد و بدین سبب نام دژ را آله آموخت نهاد که از کثرت استعمال الموت شد. در روزگار ما، در فصل بهار، نزدیک قله صخره، دو لکه سبز دیده میشود. اینها دو بوته مو انگور است که مردم پیرامون میگویند حسن صباح کاشته است. هنوز پس از گذشت قریب هزار سال، یاد آن مرد باعزم و استوار از ذهن مردم در الموت و اشکور و اطراف زدوده نشده است. افسانه های فراوان درباره وی میگویند و گویی شبح حسن صباح هنوز هم در آن دره ها و کوهساران در گشت و گذار است.

خلاصه کتاب:این کتاب تالیفی تحقیقی دربارۀ حسن صباح و یا باطنیان اسماعیلی نیست. نویسنده خواسته است محیط و زمان و حسن و ویژگی های خوی و سیرت و تربیت او را ، تا حدی که از منابع موجود دریافته و آن گونه که خود دریافته بنمایاند. شاید برخی کسان گمان کنند که این باز اشهب ساخته و پرداخته ی اوست ولی چنین نیست او از مصالح موجود و مطالبی که در دست داشته بهره گرفته نه این که چیزی از خود پدید آورده باشد در سرگذشت حسن صباح خلاء های فراوان وجود دارد مطالب منابع تاریخی درباره وی بسیار نارسا و مبهم و احیانا متناقض است و نگارنده در بعضی موارد جز توسل به حدس و گمان چاره ای نداشته ممکن است دیگران در جزئیات و حتی کلیات مطلب نظری مغایر و بالکل مخالف وی داشته باشند او نمی خواهد عقیده خویش را تحمیل کند ولی می پندارد (و ممکن است این پندار او خطا باشد) تصویری که از حسن از افکار و اخلاق و اعمال او رسم کرده از واقعیت تاریخی چندان به دور نیست و از آنچه ارباب غرض درباره حسن-حسنی که خود و دستگاه آفریده ی وی قریب دو قرن خلفای بغداد و سلجوقیان را به لرزه در آورده بود گفته و نوشته اند به حقیقت نزدیک تر است. نگارنده کوشیده است در این زمینه برخی حقایق را حقایق به نظر او – از خلال سطور نوشته های متقدمان استنباط کند.